پروتز ثابت
سلامت دهان و دندان تأثیر زیادی بر زیبایی، عملکرد روزمره و کیفیت زندگی فرد دارد. از بین رفتن دندان‌ها یا تغییر شکل آن‌ها می‌تواند مشکلاتی نظیر سختی در جویدن غذا، تأثیرات منفی بر گفتار و کاهش اعتماد به نفس را ایجاد کند. پروتز دندان به عنوان یک راه‌حل درمانی، امکان بازگرداندن زیبایی و عملکرد دندان‌های از دست‌رفته را فراهم می‌کند. در این مقاله به بررسی انواع پروتز ثابت دندان، مزایا، معایب، مواد سازنده، هزینه‌ها و مراقبت‌های پس از نصب آن پرداخته می‌شود.
عوامل مختلف موثر بر تغییرات دندان
عوامل مختلفی مانند پوسیدگی، تخریب بافت همبند و آسیب‌های فیزیکی می‌توانند باعث تغییر شکل یا از بین رفتن دندان‌ها شوند. همچنین برخی افراد به صورت مادرزادی دندان‌هایی را ندارند که این مسئله می‌تواند بر ظاهر و عملکرد دهان و دندان تأثیرگذار باشد. پروتز دندان با هدف ترمیم و جایگزینی دندان‌های از دست‌رفته به بازیابی سلامت دهان و بهبود ظاهر و لبخند فرد کمک می‌کند.
پروتز ثابت دندان
پروتز دندان شامل طیفی از روکش‌های ساده تا پروتزهای کامل است. بر اساس قابلیت بیمار در خارج کردن پروتز، پروتزها به دو دسته تقسیم می‌شوند: پروتز ثابت (غیرمتحرک) و پروتز متحرک.
پروتز ثابت همانند دندان طبیعی عمل کرده و به تقویت تاج دندان آسیب‌دیده یا ضعیف کمک می‌کند. این نوع پروتز می‌تواند یک یا چند واحد باشد و به بیمار امکان استفاده کامل از دندان‌های خود را می‌دهد.
پروتز ثابت چیست؟
پروتز ثابت نوعی پروتز دندانی است که به دندان یا ایمپلنت چسبانده می‌شود و بیمار قادر به خارج کردن آن از دهان خود نیست. این پروتزها به وسیله پیچ یا چسب مخصوص به دندان متصل می‌شوند و دوام بالایی دارند، به طوری که فرد می‌تواند بدون نگرانی از آن‌ها برای جویدن انواع غذاها استفاده کند.
انواع پروتز ثابت دندان
پروتزهای ثابت دندانی شامل دو نوع اصلی هستند:
-
روکش تک واحدی دندان (Single Dental Crown): این نوع روکش زمانی استفاده می‌شود که ساختار دندان ضعیف شده باشد یا ظاهر و رنگ طبیعی خود را از دست داده باشد. روکش تک واحدی علاوه بر بازگرداندن ظاهر طبیعی دندان، به تقویت و محافظت از دندان آسیب‌دیده کمک می‌کند.
-
بریج دندان (Dental Bridges): بریج دندان برای جایگزینی یک یا چند دندان از دست‌رفته استفاده می‌شود. این پروتز با تراش دو دندان مجاور فضای خالی، به‌عنوان پلی بین دندان‌های سالم ایجاد می‌شود و باعث بازگشت ظاهر و عملکرد طبیعی دندان‌ها می‌شود.
مواد سازنده پروتز ثابت دندان
پروتزهای ثابت دندانی بسته به مواد مورد استفاده به سه دسته تقسیم می‌شوند:
-
روکش سرامیکی: این نوع روکش از مواد کاملاً سرامیکی ساخته شده و علاوه بر استحکام مناسب، ظاهری طبیعی و مشابه دندان دارد. این روکش‌ها به دلیل نداشتن لبه فلزی، از نظر زیبایی بهتر هستند و معمولاً برای دندان‌های قدامی استفاده می‌شوند.
-
روکش زیرکونیا: زیرکونیا به دلیل استحکام و مقاومت بالا برای دندان‌های خلفی مناسب است. هرچند زیبایی آن به اندازه روکش سرامیکی نیست، اما برای دندان‌هایی که نیاز به قدرت بیشتری دارند، گزینه مناسبی است.
-
روکش PMF: این نوع روکش ترکیبی از فلزات مخصوص (مانند تیتانیوم، پالادیوم یا طلا) و پرسلن است. با وجود استحکام بالای این روکش، احتمال دیده شدن لبه فلزی آن وجود دارد و معمولاً برای بیمارانی که به استحکام بیشتری نیاز دارند، استفاده می‌شود.
هزینه پروتز ثابت دندان
هزینه پروتز ثابت دندان بسته به نوع مواد استفاده‌شده، هزینه لابراتور و دستمزد دندانپزشک متفاوت است. به‌طور کلی، هزینه دندان مصنوعی ثابت بر پایه ایمپلنت از حداقل 50 میلیون تومان شروع می‌شود و هزینه بریج دندان حداقل 2 میلیون تومان است. همچنین تخصص دندانپزشک بر هزینه نهایی تأثیرگذار است.
مزایای پروتز ثابت دندان
- دوام و استحکام بالا
- ماندگاری طولانی تا 20 سال
- عدم ساییدگی و تحلیل لثه
- عملکرد مشابه دندان طبیعی
- بدون محدودیت خاص در جویدن غذاهای مختلف
معایب پروتز ثابت دندان
پروتز ثابت دندان با وجود مزایای زیاد، معایبی نیز به همراه دارد:
- درد و تورم در روزهای ابتدایی پس از نصب
- هزینه بالاتر نسبت به پروتزهای متحرک
- احتمال ایجاد بوی بد دهان در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
آیا پروتز ثابت دندان دائمی است؟
پروتزهای ثابت به‌طور کلی به عنوان راه‌حلی دائمی در نظر گرفته می‌شوند، اما طول عمر آن‌ها بستگی به مراقبت‌های بهداشتی بیمار دارد. پروتزهای کامل معمولاً بین 5 تا 10 سال دوام دارند، در حالی که پروتزهای جزئی ممکن است تا 15 سال یا بیشتر ماندگار باشند. رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک می‌تواند طول عمر پروتز را افزایش دهد.
مراقبت‌های بعد از نصب پروتز ثابت
پس از نصب پروتز ثابت، رعایت نکات زیر ضروری است:
-
تا 24 ساعت بعد از نصب از جویدن در ناحیه پروتز خودداری کنید.
-
در صورت احساس غیرعادی بودن پروتز، به دندانپزشک مراجعه کنید.
-
روزی دوبار مسواک زدن و استفاده از نخ دندان برای بهداشت دهان الزامی است.
-
استفاده از نخ دندان مخصوص زیر بریج (سوپر فلاس) برای جلوگیری از پوسیدگی و بوی نامطبوع ضروری است.
-
مراجعات منظم به دندانپزشک برای بررسی و چکاپ پروتز نباید فراموش شود.
منابع
اصول پروتزهای دندانی. انتشارات دانشگاه علوم پزشکی تهران
ترمیم و زیباسازی دندان‌ها. انتشارات نوآوران پزشکی
سوالات و نظرات ارزشمندتان را با ما به اشتراک بگذارید.